اسید نیتریک

اسید نیتریک با فرمول شیمیاییHNO3یک اسید معدنی بسیار خورنده است.نیتریک اسید خالص بی رنگ است اما به دلیل تجزیه به اکسیدهای ازت و آب از نظر شکل ظاهری زرد رنگ میشود.نیتریک اسید محلول درآب است و همچنین نوعی اکسید کننده قوی است که سمی می باشد.این ماده با فلزات، اکسیدها و هیدروکسیدها واکنش داده و نمک های نیترات را تشکیل می دهد. فرم تجاری نیتریک اسید به صورت یکآزئوتروپ مخلوط با آب هستکه غلظت آن معمولا بین 52 تا 68 درصد می باشد.ساختار اسید نیتریک مسطح است به این معنی که ساختار شیمیایی صاف است.اسیدنیتریک دارای بوی تند و زننده بوده و در آب به طور کامل حل می شود. از نیتریک اسید هم برای تنظیم محیط اسیدی و هم به عنوان اکسنده استفاده می شود. آمونیاک، ماده اولیه تولید این اسیدصنعتی است. نیتریک اسید در معرض تجزیه حرارتی قرار دارد و به همین دلیل اغلب در بطری های شیشه ای قهوه ای و تیره رنگ ذخیره می شود.

نام های مترادف اسید نیتریک:نیتریک اسید را با نام های نظیر ازوتیک اسید یا اسید ازوتیک، نیترات هیدروژن یا هیدروژن نیترات،جوهر شوره، اسید ازته و نیتروکسید آنیل نیز شناخته می شود.

تاریخچه اسید نیتریک:

قبل از کشف این فرایند نیترات تنها از فضولات پرندگان دریایی ماهی خوار در جزایر ساحلی پرو به دست می آمد.در طی جنگ جهانی اول به دلیل محدود شدن دسترسی آلمان به اقیانوس اطلس و مشکلات حمل و نقل، این کشور با کمبود نیترات برای ساخت نیتریک اسید و استفاده از آن در ساخت مواد منفجره از جمله TNT  ، نیتروگلیسیرین و… رو به رو گشت. بنابراین به دنبال یافتن راه جدیدی برای ساخت این ماده ی مهم، ویلیام استوالد( برنده جایزه نوبل) توانست فرایند جدیدی برای تولید این ماده کشف نماید.

روش تولید:

در طی این فرایند اکسیژن و آمونیاک در دمای 850 درجه ی سانتی گراد و فشار 5 اتمسفر با یکدیگر واکنش داده می شوند. برای سریع تر پیش رفتن واکنش این دو ماده و تولید گاز NOاز کاتالیزور پلاتین و رودیوم کمک گرفته می شود. بعد از تولید گازNOآن را اکسید می نمایند و بهNO2تبدیل می کنند. در نهایت برای تولید نیتریک اسیدNO2را در آب حل می نمایند وHNO3تولید می گردد.