استیک اسید

استیک اسید چیست؟

استیک اسید یا اتیلیک اسید ، یک اسید آلی ضعیف با فرمولCH₃COOH می باشد.استیک اسید دومین اسید کربوکسیلیک ساده بعد از اسید فرمیک است که در آن یک گروه متیل به یک گروه کربوکسیل متصل است.استیک اسید خالص و بدون آب را اسید استیک گلاسیال می نامند  که در حدود  دمای 16 درجه سانتیگراد منجمد شده و ظاهری شبیه به کریستال های یخی(گلاسیال) پیدا میکند.استیک اسید یک معرف شیمیایی مهم و محصولی پرکاربرد درصنایع مختلف به شمار می آید که دلیل آن کاربرد این ماده به عنوان حلال و امتزاج پذیری آن با اکثر مواد است.استیک اسید یک حلال پروتیک قطبی نظیر اتانول و آب است که نه تنها ترکیبات قطبی مانند نمک های معدنی،بلکه ترکیب هایی غیر قطبی مانند روغن هارا نیز درون خود حل میکند.. اسید استیک در ساخت انیدرید استیک، استات سلولز، مونومر وینیل استات، استرهایاستیک، اسید کلراستیک، پلاستیک ها، رنگ ها، حشره کش ها، مواد شیمیایی عکاسی و لاستیک استفاده می شود. نام این ماده بی رنگ و شفاف که بویی تیز و تند دارد از کلمه لاتین Acetumبه معنای سرکه گرفته شده که به آن جوهر سرکه نیز میگویند.

تولید اسید استیک:

متداول ترین روش تولید استیک اسید،فرآیند کربونیلاسیون متانول با کربن مونو اکسید میباشد که کاتالیز گر این واکنشیدو متان بوده و این واکنش در سه مرحله انجام میشود:

 CH₃OH + HI → CH₃I + H₂O

CH₃I + CO → CH₃COI

CH₃COI + H₂O → CH₃COOH + HI

 کاربرد اسید استیک:

1:تولید مونومر وینیل استات:یکی از مهمترین کاربرد های استیک اسید در تولید مونومر وینیل استات است که پس از پلیمریزاسیون به  پلی وینیل استات تبدیل میشود که در ساخت رنگ ، چسب و...کاربرد دارد.

2:تولید آنیدرید استیک و استات سلولز:یکی از کاربردهای دیگر استیک اسید ، تولید انیدرید استات است که خود در تولید استات سلولز که در تولید پلاستیک ، فیلم های عکاسی و صنایع نساجی نقش دارد، استفاده میشود.

3:تولید ترفتالیک اسید و پلی اتیلن ترفتالات

4:تولید نمک های استات مانند استات سدیم

5:تولید استر های استات مانند، بوتیل استات، اتیل استات ، ایزو بوتیل استات و...

6:پزشکی و دارو سازی: احتمالا برای نخستین بار، مصریان باستان بودند که از استیک اسید در درمان و پزشکی استفاده کردند.امروزه از استیک اسید برای درمان عفونت های مجرای گوش استفاده میشود.از استیک اسید برای شست و شوی مثانه افرادی که سوند اداراری دارند جهت جلوگیری از گسترش عفونت و انسداد بیشتراستفاده میکنند. اسید استیک در تعدادی از داروهای موضعی پزشکی، از جمله از بینبردن زگیل، به عنوان خلط آور، پوشش دهنده و قابض استفاده می شود.

7: صنایع  نفت و گاز: اسید استیک می تواند به کاهش خوردگی فلز و رسوب در  چاه نفت و گاز کمک کند. همچنین در تحریک چاه های نفت برای بهبود جریان و افزایش تولید نفت و گاز استفاده می شود.

8:در صنایع غذایی به عنوان تنظیم کننده اسیدیته ،به عنوان نگهدارنده، آنتی باکتریال ، ضد کپک و عامل تمیز کننده استفاده میشود.

9:رنگرزی و نساجی

10: کشاورزی و باغبانی

11:تولید برخی هورمون ها، ویتامین ها و...