بنتونیت نوعی خاک رس با ترکیب اصلی مونتموریلونیت است که به دلیل ظرفیت جذب بالا، خاصیت چسبندگی و توانایی حذف سموم قارچی (مایکوتوکسین‌ها) در جیره دام و طیور استفاده می‌شود. این ماده نقش مهمی در بهبود عملکرد رشد، هضم بهتر غذا و افزایش بازده اقتصادی در دامداری‌ها و مرغداری‌ها دارد.
مزایای استفاده از بنتونیت در خوراک دام و طیور
✅ ۱. جذب سموم قارچی و کاهش مسمومیت غذایی
✔️ مایکوتوکسین‌ها (سموم قارچی) موجود در غلات و خوراک دام می‌توانند باعث کاهش رشد، بیماری‌های گوارشی و کاهش تولید شیر و تخم‌گذاری شوند.
✔️ بنتونیت به‌عنوان یک جاذب طبیعی، این سموم را به دام انداخته و از ورود آن‌ها به بدن دام و طیور جلوگیری می‌کند.
✅ ۲. بهبود هضم و افزایش جذب مواد مغذی
✔️ بنتونیت با تنظیم pH دستگاه گوارش، اسیدهای اضافی را جذب کرده و محیط معده و روده را متعادل می‌کند.
✔️ این خاصیت باعث افزایش هضم پروتئین، ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌شود.
✅ ۳. بهبود کیفیت بستر در مرغداری‌ها
✔️ در خوراک طیور، بنتونیت باعث کاهش رطوبت و بوی بد در فضولات شده و محیط بستر را خشک‌تر و بهداشتی‌تر نگه می‌دارد.
✔️ این امر احتمال بروز بیماری‌های تنفسی و عفونت‌های پا (پودودرماتیت) در مرغ‌ها را کاهش می‌دهد.
✅ ۴. افزایش بازدهی خوراک و کاهش هزینه‌ها
✔️ بنتونیت با خاصیت چسبندگی طبیعی خود، از هدررفت خوراک جلوگیری کرده و استحکام پلت‌های خوراک دام و طیور را افزایش می‌دهد.
✔️ این ویژگی باعث کاهش اتلاف خوراک و بهبود عملکرد رشد می‌شود.
✅ ۵. افزایش تولید شیر و بهبود سلامت گاوهای شیری
✔️ در گاوهای شیری، بنتونیت باعث جذب سموم، بهبود سلامت شکمبه و افزایش تولید شیر می‌شود.
✔️ بنتونیت همچنین از بروز نفخ و اسیدوز شکمبه‌ای جلوگیری می‌کند.
۳. میزان و روش مصرف بنتونیت در خوراک دام و طیور
📌 نکته مهم: مقدار مصرف بنتونیت باید توسط متخصص تغذیه دام و طیور تنظیم شود تا از تداخل در جذب مواد معدنی مانند کلسیم و فسفر جلوگیری شود.
۴. تفاوت بنتونیت سدیمی و کلسیمی در خوراک دام و طیور
📌 بنتونیت کلسیمی برای خوراک طیور توصیه می‌شود، زیرا جذب آب کنترل‌شده‌تری دارد و کیفیت بستر را بهبود می‌بخشد.
۵. خرید و انتخاب بنتونیت مناسب برای دام و طیور
هنگام خرید بنتونیت دامی و طیوری، به نکات زیر توجه کنید:
✔️ خلوص بنتونیت: بنتونیت با مونتموریلونیت بالای ۷۰٪ کیفیت بهتری دارد.
✔️ درجه فرآوری: بنتونیت میکرونیزه و فرآوری‌شده بهتر در خوراک ترکیب می‌شود.
✔️ تأییدیه دامپزشکی: بنتونیت خوراکی باید استانداردهای بهداشتی را داشته باشد.
💡 نتیجه‌گیری:
✅ بنتونیت یک افزودنی مؤثر در خوراک دام و طیور است که باعث افزایش سلامت، بهبود هضم، جذب بهتر مواد مغذی و کاهش سموم قارچی می‌شود.
✅ استفاده از بنتونیت در خوراک گاو، گوسفند و طیور می‌تواند به افزایش تولید شیر، رشد بهتر و کاهش هزینه‌های دامداری و مرغداری کمک کند.